Kleding-etiquette in de horeca: leg alles vast!

Auteur: Thijs Jacobs
Columns 9 oktober 2018
Kleding-etiquette in de horeca: leg alles vast!

Anne-Marie van Leggelo is expert op het gebied van etiquette. Ze brengt ons graag de fijne kneepjes van haar vak bij. Dit keer behandelen we het onderwerp ‘kleding’. Binnen de horeca zijn daar ook aardig wat valkuilen, zo blijkt.

“Bij horecaondernemers moet het bewustzijn ontstaan dat de professionaliteit van het personeel, het visitekaartje, voor een groot gedeelte wordt bepaald door de juiste (kleding)stijl. Zelfs 85 procent van de eerste indruk wordt bepaald door non-verbale communicatie. De kleding is daarbij enorm belangrijk, maar heb je er weleens bij stilgestaan dat ook geur, make-up, kapsel en accessoires een belangrijke rol spelen?” Anne-Marie schiet uit de startblokken en de toon is gezet. Geur? Non-verbale communicatie? Hoe kun je daar als horecaondernemer dan invloed op uitoefenen?

Wat is netjes?

“Afspraken maken”, zegt van Leggelo resoluut, “is daarbij essentieel. Je kunt tegen je personeel zeggen dat ze ‘netjes’ gekleed moeten gaan, maar dat wordt door vrijwel iedereen verschillend geïnterpreteerd. Voor de één is dat een zwarte spijkerbroek met daarboven een blouse, terwijl de ander hierbij een pantalon en colbert voor zich ziet. Bied je personeel dus houvast, stel regels op. Dat klinkt ietwat geforceerd, maar het zorgt er wel voor dat je ellenlange discussies vermijdt. Bovendien kun je een personeelslid ook gemakkelijker aanspreken op het uiterlijk, want dat ligt dikwijls best gevoelig.”

Lichaamsgeur

Ook wanneer je een horecazaak hebt waar iedereen in dezelfde kleding loopt, is het noodzakelijk vast te leggen hoe die kleding gedragen dient te worden. “Omschrijf dat heel duidelijk, mag je de mouwen opstropen en welke kleur riem wordt er gedragen? Vaak worden de accessoires vergeten, waardoor het team, ondanks de uniformiteit, toch nog rommelig voor de dag komt. Welk kapsel is toegestaan en mag je personeel sterke parfum of aftershave gebruiken? Geur wordt namelijk vaak vergeten, zeker in een restaurant. Oók lichaamsgeur! Stel hiervoor ook richtlijnen op, zodat je je werknemers er eenvoudiger op kunt aanspreken. Teveel geurbeleving beïnvloedt de smaakpapillen in negatieve zin, daarom zijn geurkaarsen ook ‘not done’ in restaurants.”

De schoenen worden vaak niet meegenomen in de voorgeschreven kleding. “Schoenen zijn misschien nog wel het belangrijkste aan de uitrusting van de zwarte brigade’, stelt onze expert. “Ze moeten er niet alleen top uitzien, maar ook nog eens lekker zitten. Bij de keuze voor schoenen moet je je ook afvragen of ze goed te onderhouden zijn, lekker lopen en recht doen aan hetgeen je wilt uitstralen in je restaurant. Een klein hakje is voor de dames zeker aan te raden, want de lichaamshouding wordt mooier. Een zwarte pump past altijd, onder een broek, een rok… Je kunt er nooit de mist mee ingaan. Voorwaarde is wel dat de dame er charmant, goed en lang op kan lopen. Met een schoen kun je simpelweg enorm de fout in gaan, als er veel tierlantijnen op zitten en goedkoop of onverzorgd ogen. Dan doet dat afbreuk aan de professionele uitstraling, dan is het geheel niet zakelijk meer.”

Enige weerstand

Nederlanders zijn eigenwijs en dat is op het vlak van kleding te merken. “Een dresscode kan weerstand oproepen, terwijl je het als iets positiefs kunt zien. Hoe weet je anders waar je je aan moet houden? Wanneer er geen duidelijk omschreven dresscode is, wordt het juist moeilijk om het personeel op iets aan te spreken. Het is ook lastig, kleding wordt als iets persoonlijks gezien, terwijl je professioneel bezig bent. Je kunt aan de voorgeschreven kleding een persoonlijke touch geven, maar zorg er wel voor dat je daarbij ook omschrijft wat wel en niet mag! Anders krijg je weer een discussie als een serveerster ineens rondloopt met hoepels van oorbellen in de oren die geen recht doen aan de rest van de kleding. Ach, er zijn zoveel dingen die je in ogenschouw kunt nemen. Kleur, geur, de lengte van het haar, accessoires… Bij welke temperatuur mag je zonder panty naar het werk en wat voor panty mag je sowieso wel of niet aan? Straks komt er iemand binnenwandelen met een zwarte panty die zo dik is, dat het wel een maillot lijkt. Dat wil je ook niet. De conclusie? Omschrijf alles en leg dit vast. Laat je personeel dit ook lezen en tekenen, zo heb je later geen onnodige discussies over de voorgeschreven kleding.”

Tips van Anne-Marie:

Vrijblijvendheid is leuk, maar de interpretatie is bij iedereen verschillend. Een duidelijke omschrijving van wat wel en niet mag, is daarom vereist.
Omschrijf duidelijk welk kapsel is toegestaan, ook bakkebaarden, snorren en baarden kun je meenemen in de omschrijving.
Bij dames: is make-up toegestaan en in welke mate? 
Is parfum of after-shave toegestaan en in welke mate?
Voor de dames: een klein hakje is elegant, maar je moet er wel goed op kunnen lopen! Een zwarte pump past altijd.
Teveel tierlantijnen op kleding of schoenen is onverstandig, dat leidt af en oogt niet professioneel. 
Juwelen. Wat mag wel en wat mag niet? Omschrijf bijvoorbeeld ook de grootte van de oorbellen. 
Hoeveel knoopjes doe je open bij een shirt? Wees daarin ook duidelijk.
Bij het dragen van een das: let er zeker op dat het hemd een bijpassende kleur heeft. 
Kousen: laat niet een stukje been zien. Dat leidt af en oogt niet professioneel.
Schoenen: bij een zwart pak draag je liefst een zwarte, eenvoudige schoen met een lederen zool.
Draag je bruine schoenen? Draag dan ook een bruine riem.
Hoe donkerder gekleed, hoe formeler. Zwart is een horecakleur, wanneer een zakenman een zwart pak draagt, zal hij gauw aangezien worden voor een ober. 
Blauw is de kleur van de dienstverlening. Denk aan de KLM of grotere hotelketens. Het staat voor vriendelijkheid, betrouwbaarheid en een goede dienstverlening.
Dames, let op de lengte van de rok. Jonge dames korten de rok vaak in, maar dat is niet de bedoeling. Niet alleen is de lengte van de rok bij iedereen dan verschillend, het leidt ook weer af en oogt minder professioneel.
Panties. Een valkuil. Omschrijf duidelijk welke kleur en welke dikte is toegestaan.Omschrijf ook bij welke temperatuur de panty achterwege mag worden gelaten. Een panty maakt het been wel mooier en in een formele setting is de panty een must. 
Denk aan een passende kleur. Niemand straalt in beige, je hele team oogt flets in die kleur!

Overig nieuws